![](/media/lib/490/n-wykopaliskagm-ba53464ae22cdbeaa2d1a0d407373179.jpg)
Homo sapiens mieszkał w Europie 10 000 lat wcześniej niż sądzimy?
10 lutego 2022, 13:27Na południu Francji W jaskini Grotte Mandrin w Dolinie Rodanu znaleziono najstarsze w Europie ślady bytności przedstawicieli naszego gatunku. Autorzy badań opublikowanych na łamach Science Advances twierdzą, że pojedynczy dziecięcy ząb oraz unikatowa kamienne narzędzia pozostawili 54 000 lat temu przedstawiciele Homo sapiens, a nie Homo neanderthalensis, który mieszkał tam przez tysiące lat wcześniej i później.
![](/media/lib/165/n-konie-przewalskiego-77f40ca6f85304f911668a69afa7f549.jpg)
Poznaliśmy najstarsze DNA
27 czerwca 2013, 11:29Duńscy uczeni zsekwencjonowali najstarszy genom kręgowca. Kompletne DNA pozyskano z kości konia, który żył przed 700 000 lat. To niezwykłe osiągnięcie pokazuje, jak szybko czynione są postępy w odtwarzaniu DNA. Dotychczas najstarszy w pełni zsekwencjonowany genom należał do niedźwiedzia polarnego, który żył przed 110 000 lat.
![](/media/lib/553/n-pobiner2-43bf17fdd4dfac4a0c4dddfcb5877288.jpg)
Od jak dawna się zjadamy? To mogą być najstarsze ślady kanibalizmu wśród naszych krewniaków
26 czerwca 2023, 14:02Praktykujący kanibalizm Karaibowie przerażali Robinsona Crusoe, a lud Fore z Papui Nowej Gwinei porzucił kanibalizm dopiero w latach 50. XX wieku. Jednak nie tylko H. sapiens zjadał swoich pobratymców. Wiemy, że kanibalizm praktykowali nasi krewniacy, jak neandertalczyk czy H. antecessor. Naukowcy z amerykańskiego Narodowego Muzeum Historii Naturalnej zidentyfikowali właśnie najstarsze znane ślady, które mogą świadczyć o kanibalizmie wśród naszych przodków.
![](/media/lib/80/zuzyty-kadlub-bec042ad2f600c35df0cffe3acb0bd71.jpg)
Już 130 tys. lat temu Homo erectus pływał po morzu
19 sierpnia 2011, 08:34Dowody zebrane na Krecie wskazują, że hominidy, w dodatku z gatunku Homo erectus, a nie Homo sapiens, już 130 tys. lat temu przemieszczały się po otwartych wodach. Pierwsze żeglugi miały więc miejsce o ponad 100 tys. lat wcześniej, niż naukowcy dotąd sądzili.
![](/media/lib/369/n-naksos-7bad23e4a590689d825e0ab20a15bebd.jpg)
Wyspy Morza Egejskiego zasiedlono już 200 000 lat temu
17 października 2019, 09:37Międzynarodowy zespół archeologów znalazł dowody, że grecka wyspa Naksos była zamieszkana przez neandertalczyków i wcześniejsze homininy co najmniej 200 000 lat temu, o dziesiątki tysięcy lat wcześniej niż sądzono. Wyniki badań, które opisano na łamach Science Advances, każą ponownie przemyśleć historię człowieka. Sądzono bowiem, że na izolowane niedostępne wyspy dotarł dopiero Homo sapiens.
![](/media/lib/401/n-baczokiro-c7426e5842a5674f8c6b28e3c73bdbf1.jpg)
Znaleziono najstarsze w Europie szczątki H. sapiens i dowód na wykorzystywanie technologii UPI
12 maja 2020, 09:02Przed 46 000 lat niewielka grupa ludzi wprowadziła się do jaskini Baczo Kiro w górach Stara Płanina w dzisiejszej Bułgarii. Pozostały po nich kości licznych zwierząt, koraliki, wisiorki czy kamienne ostrza. Już tysiące lat wcześniej w tej samej jaskini zamieszkiwali neandertalczycy. Jednak tym razem zjawili się nowi przybysze. Jak dowiadujemy się z artykułu w Nature, byli to pierwsi znani nam Homo sapiens w Europie.
![DNA](/media/lib/110/n-dna_double_helix_by_nhgri-9932bc5ff999a05240fe4241ac9252a8.jpg)
Khoisan to najbardziej zróżnicowane genetycznie ludy na Ziemi
24 lipca 2020, 09:24Zamieszkujące południe Afryki ludy Khoisan są pod względem genetycznym najbardziej zróżnicowanymi społecznościami na Ziemi, informują naukowcy ze Szwecji, Francji i RPA. Khoisan to wyodrębniona na podstawie kryterium lingwistycznego grupa ludów zamieszkujących tereny od Angoli i środkowej Tanzanii po RPA.
![](/media/lib/91/n-neandertalczyk-f6e0774ebaa05a107b79c841d2af4333.jpg)
Najstarsze narzędzie w Turcji
29 grudnia 2014, 13:30Jak dowiadujemy się z Quaternary Science Reviews, na terenie Turcji znaleziono najstarsze z odkrytych tam dotychczas narzędzi. Ich obecność dowodzi, że przedstawiciele Homo przeszli z Azji do Europy już około 1,2 miliona lat temu, czyli wcześniej niż dotychczas sądzono
![](/media/lib/468/n-wallacea-72143769684ef7b486f274abbcc2413f.jpg)
Sensacyjne odkrycie na Wallacei. Żyła tam nieznana linia Homo sapiens
26 sierpnia 2021, 09:00Międzynarodowy zespół naukowy poinformował właśnie o zbadaniu pierwszego ludzkiego prehistorycznego DNA z Wallacei. Wyniki badań od razu wzbudziły sensację, gdyż okazało się, że zmarła nastolatka należała do nieznanej linii H. sapiens.
![](/media/lib/229/n-zeby-5b247098e7a3a697ec270fd826c10d03.jpg)
Ludzkie zęby sprzed 100 000 lat
15 października 2015, 09:34Zęby znalezione w jednej z jaskiń na południu Chin wskazują, że Homo sapiens dotarł na tereny obecnego Państwa Środka już 100 000 lat temu. Dotychczas większość naukowców uważała, że w tym czasie nasz gatunek nie oddalił się zbytnio od Afryki. To jedno z najważniejszych odkryć w Azji w ostatniej dekadzie - mówi archeolog Michael Petraglia z University of Oxford, który nie brał udziału w badaniach.